Το πραξικόπημα των μπολσεβίκων ή ο «βιασμός της ιστορίας» είναι μια συνηθισμένη απολογητική για το 1917. Ο χαρακτηρισμός του λενινισμού ως «γιακωβινισμού» είναι κάτι που έρχεται και επανέρχεται στις αποτιμήσεις του Οκτώβρη. Ανεξάρτητα αν αυτές οι κατηγορίες προέρχονται από ορκισμένους εχθρούς του κομμουνιστικού κινήματος βρίσκουν συχνά ανοιχτά και πρόθυμα αυτιά.

Το προσεκτικό διάβασμα της πορείας των μπολσεβίκων από τον Φλεβάρη στον Οκτώβρη, θα αποδείξει μια εμμονική θα έλεγε κανείς αναγνώριση της ανάγκης να κατακτηθεί η πλειοψηφία της εργατικής τάξης και της φτωχής αγροτιάς. Σε αντίθεση με τις κοινές δοξασίες, οι μπολσεβίκοι δεν κατέλαβαν την εξουσία μόλις βρήκαν την ευκαιρία. Ευκαιρία είχαν, αν όχι να το πετύχουν, τουλάχιστον να το αποτολμήσουν πολλές φορές στη διάρκεια των έντονων πολιτικών κρίσεων που ταλαιπώρησαν την Προσωρινή Κυβέρνηση τον Απρίλιο, τον Ιούνιο και τον Ιούλιο του 1917. Αντίθετα, σε αυτές τις κρίσεις, οι μπολσεβίκοι στάθηκαν συχνά απέναντι στις πρόωρες φωνές των εξεγερμένων και απελπισμένων στρατιωτών -κυρίως- που ζητούσαν ανατροπή και σύλληψη της Προσωρινής Κυβέρνησης.

Αυτή η πλειοψηφική αντίληψη καθορίζει κάθε στιγμή της τακτικής και της πολιτικής των μπολσεβίκων. Τον Απρίλη του 1917, με το ξέσπασμα της πρώτης κρίσης της Προσωρινής Κυβέρνησης με αφορμή τη διακοίνωσή της υπέρ της συνέχισης του Πολέμου, ο Λένιν υπογραμμίζει:

Το δίδαγμα είναι καθαρό, σύντροφοι εργάτες! Ας μην χάνουμε καιρό. Την πρώτη κρίση θα τη διαδεχτούν και άλλες. Αφιερώστε όλες σας τις δυνάμεις στη διαφώτιση των καθυστερημένων για μια μαζική, συντροφική, άμεση (όχι μονο σε συγκεντρώσεις) προσέγγιση με το κάθε σύνταγμα, με την κάθε ομάδα των εργαζόμενων στρωμάτων που δεν άνοιξαν ακόμα τα μάτια τους! Αφιερώστε όλες σας τις δυνάμεις για τη δική σας συσπείρωση, για την οργάνωση των εργατών απο τα κάτω ως τα πάνω, στην κάθε συνοικία, στο κάθε εργοστάσιο, στο κάθε τετράγωνο της πρωτεύουσας και των προαστίων της! Μην αφήνετε να σας παραπλανήσουν ούτε οι μικροαστοί «συμβιβαστές» με τους καπιταλιστές, οι αμυνίτες, οι οπαδοί της «υποστήριξης», ούτε ορισμένα άτομα που έχουν την τάση να βιάζονται και να φωνάζουν «κάτω η Προσωρινή κυβέρνηση!», πριν ακόμα επιτευχθεί η σταθερή συσπείρωση της πλειοψηφίας του λαού. Την κρίση δεν μπορούμε να την ξεπεράσουμε με την άσκηση βίας απο ορισμένα πρόσωπα σε βάρος άλλων, με τη μεμονωμένη δράση μικρών ομάδων ενόπλων, με μπλανκιστικές απόπειρες «κατάληψης της εξουσίας», «σύλληψης» της Προσωρινής κυβέρνησης.

Σύνθημα της ημέρας: εξηγείτε ακριβέστερα, σαφέστερα, πλατύτερα τη γραμμή του προλεταριάτου, το δικό του δρόμο για τον τερματισμό του πολέμου. Συνταχθείτε πιο σφιχτά, πιο πλατιά, παντού στις προλεταριακές γραμμές και φάλαγγες! Συσπειρωθείτε γύρω από τα Σοβιέτ σας, και μέσα σ’ αυτά με συντροφική πειθώ και με επανεκλογή ορισμένων μελών φροντιστε να συσπειρώσετε γύρω σας την πλειοψηφία!

Οι μπολσεβίκοι ακούραστα εξηγούσαν ότι το βασικό καθήκον είναι η κατάκτηση της πλειοψηφίας των Σοβιέτ. Στο Πρώτο Πανρωσικό Συνέδριο των Σοβιέτ, ο μενσεβίκος Τσερετέλι κατηγορώντας εμμέσως τους μπολσεβίκους για την κάθετη και ανυποχώρητη κριτική τους στην Προσωρινή Κυβέρνηση είπε το περίφημο «δεν υπάρχει στη Ρωσία σήμερα κάποιο κόμμα που να θέλει και να μπορεί να πάρει την κυβέρνηση». Η ακόμη πιο περίφημη απάντηση του Λένιν «υπάρχει» δεν στάθηκε μόνη της. Οι μπολσεβίκοι δεν ζητούσαν να πάρουν την εξουσία. Ζητούσαν να περάσει η εξουσία στα Σοβιέτ, ακόμα και όταν σε αυτά ήταν οικτρή μειοψηφία. Το θέμα της εξουσίας τέθηκε τότε μόνο όταν το πέρασμα της εξουσίας στα Σοβιέτ ήταν αδύνατο να γίνει με ειρηνικό τρόπο (ο Κερένσκι προετοίμαζε ανοικτά την αντεπανάσταση) και ταυτόχρονα οι μπολσεβίκοι είχαν την πλειοψηφία στα Σοβιέτ και επομένως τη λαϊκή και δημοκρατική νομιμοποίηση να σχεδιάσουν και να πραγματοποίησουν την εξέγερση. Σε εκείνη λοιπόν την αντιπαράθεση στο Πρώτο Πανρωσικό Συνέδριο των Σοβιέτ, τον Ιούνιο του 1917, δίπλα στο «υπάρχει» ο Λένιν συμπληρώνει «δώστε μας την εμπιστοσύνη σας να σας δώσουμε το πρόγραμμά μας». Ποια βαθύτερη πίστη στην πραγματική δημοκρατία μπορεί να δηλωθεί, ποιος μεγαλύτερος σεβασμός στην πλειοψηφία του αγωνιζόμενου λαού μπορεί να υπάρξει, όταν αντί να ζητηθεί η εξουσία ζητιέται η εμπιστοσύνη;

Οι μενσεβίκοι και οι εσέροι είχαν για ψωμοτύρι την κατηγορία του μπλανκισμού ενάντια στον λενινισμό. Αντίθετα οι μπολσεβίκοι, ακόμα και όταν κλήθηκαν από την αυθόρμητη εξέγερση των ναυτών και των στρατιωτών της 5ης Ιούνη να ανατρέψουν την Προσωρινή Κυβέρνηση, απάντησαν αρνητικά. Τα Σοβιέτ δεν είχαν ακόμη κερδηθεί, παρέμειναν κάτω από τη μικροαστική επιρροή.

Φυσικά με όση επιμονή οι μπολσεβίκοι αρνήθηκαν να κινηθούν πραξικοπηματικά, όταν και όσο τα Σοβιέτ βρίσκονταν υπό μικοραστική ηγεμονία, με άλλη τόση αποφασιστικότητα έμελλε να διεκδικήσουν την εξουσία όταν τα Σοβιέτ αποτίναξαν την μικροαστική επιρροή και τοποθετήθηκαν ανταγωνιστικά απέναντι στην αστική εξουσία.